Een serie kaarten genereren

[Ga voor een aangepaste versie naar dit artikel.]
Soms wil je een serie vergelijkbare thematische kaarten maken. Het enige verschil is het dataveld dat wordt gebruikt om gebieden in te kleuren of symbolen met variabele omvang te tonen. Klasse-indelingen en maximale symboolgrootte zijn hetzelfde. Voor grote aantallen kaarten is het vervelend om in QGIS steeds dezelfde handelingen te herhalen. Bovendien maak je snel fouten als je niet goed oplet. Dit artikel legt uit hoe het maken van grote series kaarten kan worden geautomatiseerd. De stappen worden beschreven voor Windows, maar het moet niet zo moeilijk zijn om voor Linux een vergelijkbaar script te ontwikkelen.

Procedure

1. Maak een QGIS-project met een kaart die je als model wilt gebruiken voor de andere kaarten.
2. Maak een sjabloon op basis van dit project.
3. Prepareer een batch-bestand met de opdrachten die nodig zijn om de kaarten te produceren, en alle benodigde specificaties, zoals de velden om weer te geven en het sjabloon dat moet worden gebruikt.
4. Voer het batch-bestand uit om een serie QGIS-projecten te genereren op basis van het sjabloon en van die projecten snapshots te maken.

Stap 1: Maak QGIS-project

Maak een QGIS-project dat als model kan dienen voor een serie kaarten. Het voorbeeld op de volgende afbeelding bestaat uit drie lagen: een shapefile met gebieden en twee puntenlagen gebaseerd op tekstbestanden, geimporteerd met de ‘Toevoegen tekengescheiden kaartlaag’ plugin. De eerste puntenlaag bevat de gegevens voor elke regio. De tweede puntenlaag bestaat slechts uit één punt, gelegen in de linkerbovenhoek van het kaartgebied. Hiermee wordt een uniek kenmerk op elke kaart gezet. Je kunt deze laag ook weglaten als je wilt. Sla het project op en onthoud de veldnaam die je hebt gebruikt (in dit geval ‘cr94421’).

Stap 2: Maak sjabloon

Maak een kopie van het qgs-bestand dat je in de vorige stap hebt gemaakt en noem het bijvoorbeeld ‘Sjabloon1.qgs’. Open deze kopie met Kladblok of WordPad en zoek naar de veldnaam (in dit geval ‘cr94421’). Vervang deze veldnaam door een nieuwe tekenreeks zoals ‘@REPLACEFIELD@’. Doe dat niet met automatisch zoeken en vervangen. Niet alle verwijzingen naar het veld moeten worden vervangen. Hoeveel vermeldingen je vindt, hangt af van de complexiteit van je kaart. Als je kaart zowel cirkels als datalabels bevat, komt de veldnaam meerdere keren voor in het projectbestand.

Stap 3: Prepareer batch-bestand

Het batch-bestand waarmee je projecten en snapshots op basis van je sjabloon kunt maken bestaat uit drie delen. Het eerste deel bevat de specificaties voor de kaarten die je wilt genereren:

1. de naam van je sjabloon;
2. het achtervoegsel dat achter de namen van project- en snapshot-bestanden kan worden gezet (mag ook leeg blijven);
3. de datavelden om te gebruiken;
4. de map waar de snapshots moeten komen.

Het tweede deel bevat instellingen voor QGIS. Controleer of OSGEO4W_ROOT naar de juiste map op jouw systeem verwijst. Het derde deel bevat de opdrachten om projecten en snapshots mee te genereren. Eerst wordt de snapshot-map aangemaakt, als deze nog niet bestaat. Dan wordt voor elk van de eerder genoemde velden:

1. een kopie van het sjabloon gemaakt, met een naam gebaseerd op de veldnaam en het (optionele) achtervoegsel;
2. een extern programma gebruikt om overal in het nieuwe projectbestand ‘@REPLACEFIELD@’ te vervangen door de veldnaam;
3. QGIS gestart om een snapshot van het project te maken (als PNG-file) en direct weer afgesloten;
4. de PNGW-file die ook is aangemaakt verwijderd (wis deze opdracht uit het batch-bestand als je de PNGW-bestanden wilt behouden).

Klik op het volgende plaatje om de inhoud van een voorbeeld van een batch-bestand in tekstformaat te bekijken. Kopieer de inhoud in een teksteditor (Kladblok, WordPad), pas het aan je wensen aan, sla het op en zorg dat de bestandextensie ‘.bat’ wordt.

Stap 4: Voer batch-bestand uit

Voer je nieuwe batch-bestand uit door dubbel klikken vanuit de Windows Verkenner. Bekijk het verloop in het commandovenster en let op eventuele foutmeldingen. Open de snapshot-map om het resultaat te bekijken. Als je de miniatuurweergave selecteert, krijg je een snelle impressie van de gegenereerde kaarten.

Beperkingen

Er zijn helaas problemen met de snapshot-functie in de nieuwste versie van QGIS (1.8.0). In dit artikel wordt per kaart slechts één veld gevarieerd. Voor taart- of staafdiagrammen zouden zowel het sjabloon als het batch-bestand complexer worden. Download ZIP-bestand met volledig voorbeeld