QGIS installeren via osgeo4w

De meeste windows gebruikers zullen QGIS installeren via de zogenaamde ‘stand alone installer’ die je kunt downloaden van download.qgis.org Dit is voor de meeste gebruikers de eenvoudigste en bekendste manier van een programma installeren.
Maar QGIS heeft ook een andere mogelijkheid. Namelijk een installatie van osgeo4w ( osgeo4w.osgeo.org ). osgeo4w staat voor ‘Open Source Geo Voor Windows’, en is een volledige omgeving voor Windows gebruikers met bijna alle open source geo componenten en bibliotheken die in omloop zijn. Het installeert zich in een map op je harde schijf en van daaruit kun je al bijvoorbeeld QGIS installeren, maar ook command-line programma’s als ogr2ogr of gdalinfo opstarten. Het is zelfs mogelijk om mapserver in een apache webserver te installeren en te draaien.


Het mooie aan osgeo4w is dat er vele (gis)-pakketten ‘eenvoudig’ naast elkaar te installeren zijn. Voor QGIS bijvoorbeeld betekent het dat je de laatste stabiele versie NAAST de huidige ontwikkelversie kunt installeren. En die ontwikkelversie wordt elke nacht opnieuw op de osgeo4w servers geupdate. Op die manier kun je dus EN een stabiele versie draaien, EN toch gebruik maken van de allerlaatste ontwikkelingen en foutoplossingen in de ontwikkelversie van QGIS: bijvoorbeeld de huidige stabiele versie is ‘QGIS 1.8 Lisboa’ maar intussen is er in de ontwikkelversie van QGIS al WMTS-ondersteuning toegevoegd. Voor Nederlanders leuk omdat ze dan de PDOK laten als echte WMTS service in QGIS kunnen gebruiken ( in plaats van gebruik te maken van de officieel niet ondersteunde WMS-C interface van PDOK in QGIS )
Maar om eerlijk te zijn, die osgeo4w installer is een beetje vreemde eend in de bijt. Het is gebaseerd of afgeleid van de zogenaamde cygwin-installer. Cygwin is een pakket om allerlei unix-commando’s op een windows computer te kunnen gebruiken, is al vele jaren oud, en is gewoon…. anders.
Vandaar hieronder een met afbeeldingen gelardeerde howto om QGIS te (her)installeren op deze manier.
Begin met het downloaden van de osgeo4w-setup.exe van http://trac.osgeo.org/osgeo4w

In het volgende scherm kies ‘Advanced Install’. Hoewel ingewikkelder geeft dit je de mogelijkheid om de Ontwikkelversie van QGIS te installeren

Kies directie connectie

Ik kies daarna zowel voor Root-dir als Package-dir “C:\OSGeo4W”. Dit is de default instelling, en maakt het bijvoorbeeld later makkelijker om scriptjes te maken met paden zonder spaties erin.

In de package directory slaat osgeo4w alle installatie-packages op die hij download. Eigenlijk een soort cache.

Nadat die is ingevoerd en je op ‘verder’ hebt geklikt verschijnt de lijst met packages die je kunt installeren in een aanklikbare boomstructuur. De osgeo4w packages zijn verdeeld in de categorien

1. Commandline utilities: dit zijn zeer handige programma’s die je vanuit de dos-box kunt gebruiken
2. Desktop: desktop applicaties, zoals QGIS maar ook ‘concurrerende’ desktop gis pakketten
3. Libs: allerhande bibliotheken, die je optioneel kunt gebruiken bijvoorbeeld bij QGIS
4. Web:
5. Web_Applications

QGIS bevindt zich in het stukje Desktop applicaties. Zoals je ziet kun je daar zowel ‘qgis’ als ‘qgis-dev’ aanklikken. Je geeft de installer instructies door op dat icoontje met de ronddraaiende cirkeltjes te klikken. Door verschillende keren te klikken klik je eigenlijk door de verschillende versies of mogelijkheden heen: voor qgis zijn er bijvoorbeeld twee versies die je zou kunnen installeren, OF met ‘skip’ geef je aan om toch maar niet te installeren.
Hieronder zie je dat ik zowel de stabiele 1.8.0 versie, als qgis-dev (ontwikkelversie) naast elkaar mag installeren

In het Libs gedeelte kunnen we nog wat aanvullende zaken aanklikken.
laten we ook maar meteen de mogelijkheid installeren om later ecw’s te bekijken (zie verder: http://woostuff.wordpress.com/2011/03/08/getting-ecw-and-mrsid-support-working-in-qgis-dev-osgeo4w-install/)

En de mogelijkheid om excel’s met Python te kunnen installeren (de zogenaamde python-xlrd lib om excel-files te kunnen lezen, en python-xlwt om ze te kunnen wegschrijven). Deze zijn nodig om de xytools plugin te kunnen gebruiken (TODO: artikeltje over schrijven 🙂 )

En wil je later nog eens een Oracle data gebruiken in QGIS, of een Esri File Geodatabase openen, click die dan ook meteen aan:

Klik dan op ‘Next’ en ga even koffie drinken. De installer gaat nu alle pakketen die hebt geselecteerd downloaden en installeren in de je install folder. Dit duurt wel even:

Wat ik daarna vaak nog doe, is even de osgeo4w-setup.exe die je in het begin hebt gedowload even in de c:\OSGeo4W folder plaatsen. Hiermee heb je dan namelijk ALLES bij elkaar in de osgeo4w folder. De setup heb je namelijk nodig om een volgende keer een update uit te voeren van de QGIS ontwikkelversie, of om een ander pakket erbij te installeren.
Hieronder zie je mijn desktop, met daarop de twee QGIS versies, en een short cut naar de OSGeo4W command prompt waarmee je dus de commandline commando’s kunt uitvoeren.
Verder zie je er een map staan met een hoop procent-tekentjes in de naam. Dit is de download map van de installer.

Zelf had ik nog het probleem dat de short-cuts op de desktop niet meteen wilde opstarten, maar nadat ik QGIS een keer had opgestart via het Start/Osgeo4w menu werkt alles vlekkeloos.
Plezier met deze installatie, ik zal later eens laten zien hoe je een Oracle laag in QGIS laadt met deze installatie.