QGIS en het KLIC

KLIC WIN en de nieuwe Klic Viewer voor QGIS

Gisteren 1 januari 2019 trad de nieuwe regeling RIBON (Regeling informatie-uitwisseling bovengrondse en ondergrondse netten en netwerken) in werking. Zie de staatscourant. Dit is ook het startschot KLIC WIN waarbij in een half jaar veel netwerkgegevens van netwerkbedrijven centraal worden geregistreerd bij het Kadaster zodat deze via KLIC en Inspire kunnen worden opgevraagd.

Vanaf vandaag woensdag 2 januari 2019, levert het Kadaster de KLIC gegevens in een nieuwe formaat! Nu bevat zo’n KLIC levering (die een andere structuur heeft) nog steeds de ligging van leidingen in raster-formaat, maar volgens planning zal de netinformatie vanaf 1 juli 2019 alleen in vectorformaat worden aangeleverd.
Zie ook de informatievideo over KLIC WIN naar aanleiding van  deze wijziging.
Op 2 januari 2019 om 10:00 uur werd ook de nieuwe KLIC-viewer versie 2.0.0 gereleased waarmee de nieuwe KLIC-berichten bekeken kunnen worden in QGIS! Er zal nog een upgrade van deze plugin plaatsvinden van QGIS 2.18 (huidige LTR-versie) naar QGIS 3.4 (nieuwe LTR-versie).
QGIS met daarin geopend een KLIC resultaatbestand die je ook hier kunt downloaden. Deze bevat zowel vector- als raster-gegevens. Maar de raster-gegevens zijn hier uitgezet.
De interface is simpel, open een folder met een KLIC-bericht en deze wordt geladen in QGIS. Een lijst van bijlagen wordt gevuld en die kun je vanuit het menu openen.
Het tabblad Thema’s waarin je ineens een thema aan of uit kunt zetten. Nieuw zijn de Vector- en Raster-aanvink vakjes waarmee je bijvoorbeeld ineens alle netinfo in raster-formaat uit kunt zetten.

Maar wat is dat eigenlijk, ‘het KLIC’ en hoe begon het?

KLIC is met name een begrip in de graafwereld en de aannemerij. Voordat er mechanisch wordt gegraven moet er eerst een KLIC melding worden gedaan bij het Kadaster. Dezelfde dag krijgt de aannemer een E-mail met een download-linkje terug waarmee ze een zip-bestand kunnen ophalen met informatie over de ligging van leidingen op de plek waar ze binnenkort (of in de toekomst) willen gaan graven.


Plaatjes uit een oude KLIC-folder!
Er was een tijd dat er nog niet zoveel leidingen in de grond lagen. telefoon en elektra hing toen nog veelal tussen houten telefoonpalen. Water- en gasleidingen lagen er inmiddels wel en de water- en gasbedrijven wisten wel waar die leidingen lagen. Het waren deze bedrijven die in 1989 in verschillende regio’s een “Kabels en Leidingen Informatie Centrum” (KLIC) oprichten.
Je kon als graver gratis en geheel vrijwillig een aanvraag indienen bij het KLIC.
De aannemer gebruikte in die tijd de KLIC-atlas met daarin de zogenaamde KLIC vierkanten. Wanneer je ergens wilde gaan graven keek je in je KLIC-atlas. En dan stuurde je naar het KLIC een brief met daarin aangegeven in welk KLIC-kwadrant en KLIC vierkant je wilde gaan graven. Vervolgens stuurde het KLIC dan naar alle netbeheerders die actief waren in dat KLIC-vierkant een leveringsverzoek. Elke netbeheerder maakte dan eerst afdrukken en stuurde vervolgens afgedrukt kaartmateriaal met een begeleidende brief terug naar de aanvrager.
Een oude KLIC atlas van KLIC Oost.
Later werd het KLIC landelijk ondergebracht bij het Kadaster.
Die stuurden toen een e-mail van de aannemer door naar netbeheerder en die stuurden nog steeds kaarten (eerst in papier en later ook digitaal) naar de aanvrager.
In 2008 trad de wet WION in werking die gravers verplicht stelden een KLIC-melding te doen. In 2010 werd met KLIC online de aanvraag en afhandeling volledig geautomatiseerd, zodat het resultaat sneller terug kon worden geleverd. Via een website geef je aan waar je gaat graven en een paar uur later kreeg je dan een email met een download-link.
Het resultaat kon je bekijken in de gratis KLIC-viewer van het Kadaster, maar de 1e KLIC viewer was niet best. Hier werden de transparante PNG raster plaatjes op elkaar gestapeld en daar kon je naar kijken. Je kon er niet in meten en kon in de viewer eigenlijk ook niet zien waar je eigenlijk was in de wereld. Later is die KLIC-viewer aanzienlijk verbeterd, maar voor mij was dat toen de aanleiding om de WION-viewer plugin te bouwen voor QGIS.
De eerste versie uit 2010 van de WION viewer plugin was simpel, selecteer de folder met daarin de PNG rasterbestanden van het Klic bericht en voeg aan een elk PNG-bestand een zogenaamde worldfile toe, waarmee de PNG-bestanden gegeorefereerd werden. Vervolgens kon zo’n PNG rasterbestand als laag worden ingeladen in QGIS. Later ontsloot ik ook de meegeleverde brieven en huisaansluitschetsen vanuit het menu en maakte deze werkend voor de Mac en Linux. Vervolgens voegde ik ook een menu met thema’s toe waarbij je per thema ineens alle kaartlagen uit- of aan kon zetten voor bijvoorbeeld water of datatransport. Klic als begrip heeft standgehouden en dus besloot ik al snel om de Wion Viewer te hernoemen naar Klic Viewer.
De laatste versie van de Klic Viewer heeft aardig wat inzet gevraagd. Met name het toekennen van stijlen en hoe moet je nu eigenlijk per thema gegevens zichtbaar of onzichtbaar zetten. Dit is zeker niet de laatste versie. Zo wordt de maatvoering en “eigen topografie” nog niet goed weergegeven in vector-formaat.
Ik wens jullie bij deze allemaal de beste wensen voor het nieuwe jaar en veel voorspoed met het gebruik van QGIS!!